Nous ne sommes pas des rebelles, nous sommes des femmes épanouies.

Of hoe een kleine revolutie start in de slaapkamer.

Aan tafel zit een bende van een 10-tal vrouwen. Ze zijn stil, afwachtend en geven aan niet veel tijd te hebben. Maar na nog geen 10 minuten zijn ze niet meer te houden. En na een uur moet ik er zelf de rem op zetten.
We spreken met de actrices van het Forumtheater, naar aanleiding van hun voorstelling over intimiteit.

We kiezen er voor om de actrices in dit artikel een andere naam te geven zodat ze vrijuit kunnen spreken.

Jullie speelden al over heel wat thema’s, wat maakt dat jullie besloten om het deze keer over intimiteit te hebben?

Corona heeft dat beslist. De voorbije 2 jaar waren we erg aangewezen op onze eigen intieme kring en zaten we bij momenten op mekaars lip. Of we werden geconfronteerd met het gebrek aan een partner en de eenzaamheid. Het thema intimiteit drong zich op. Maar de beslissing om effectief te spelen over het thema was toch een shock. Sommigen onder ons vonden het geen probleem om hier vrijuit over te spreken, anderen wouden in eerste instantie niet meespelen. Maar toen begon elkeen haar verhaal te vertellen en smolt het ijs. We maakten een paar afspraken zodat ieder zich veilig kan voelen: we spelen in eerste instantie enkel voor vrouwen en er wordt niet gefilmd en op social media gedropt.
 

Nu zijn we vrouwen met een missie. Als we willen dat er iets verandert in onze relaties, in de maatschappij moeten we over intimiteit praten.
 

Gaat jullie voorstelling over seks?
Aicha: Grappig dat je meteen die vraag stelt. Het zegt veel over hoe mensen naar intimiteit kijken. Toen ik voor het eerst aan mijn vriendinnen vertelde dat ik meespeel in een voorstelling over intimiteit, werd het muisstil en keken ze mij met grote ogen aan. “Tu vas parler de ta vie sexuelle!?” Intimiteit linken mensen meteen aan seks en aan seks alleen. Terwijl het over veel meer gaat: ja het gaat over seks maar ook over zelfwaarde, zelfvertrouwen, de uitwisseling met de ander, het aanraken, het afstemmen op je partner, de gesprekken die je voert, je goed voelen in je vel en jezelf graag zien, naar de hamam gaan, … en en en …
Met deze voorstelling willen we laten zien waar het echt over gaat en het taboe doorbreken. Want laten we wel wezen over intimiteit spreken doen we NIET. Noch met onze partner noch met onze vriendinnen, noch met onze moeders. En dat willen we veranderen.

En wat als je met vragen zit, je zorgen maakt. Hou je die dan voor jezelf?
Hafsa: Niet meer maar ik heb een hele weg afgelegd. Eentje in verschillende etappes. Eerst word je je bewust dat er een probleem is. Vervolgens komt de nood om dit te delen. Maar met wie? En waarom zou je erover praten? Wil je een oplossing, advies? Nu durf ik uitreiken en advies vragen, maar details vertellen, nee dat doe ik niet.  
Leila: Toen ik pas getrouwd was, wist ik niet eens wat een vagina was. Ik was helemaal verloren. Ik wist niet waar te beginnen. Ik had geen idee wat genot was. Maar ik ben nieuwsgierig van aard en wou het anders. Ik ben dingen gaan uitzoeken. Ik praat wél met mijn vriendinnen. Vrijuit. We vertellen onze ervaringen en wisselen ideeën uit. Ik pas ook toe wat ik hoor. En intussen ben ik  “une femme épanouie”. En ik noem een kat een kat, omdat ik zelf het levende bewijs ben dat erover praten werkt.

Jullie hebben deze voorstelling samen gemaakt, er onderling over gepraat. Wat heeft dit gebracht in jullie leven?
Het valt op dat deze vraag niet meteen wordt opgepikt, dat ze het liever over het publiek hebben dan over zichzelf.

Hafsa: Wat het het publiek brengt? Het besef: ik ben niet alleen.
Karima: De scènes die we spelen zijn zeer herkenbaar. Mensen komen nadien tegen ons zeggen: “jullie hebben ons leven in 5 min. samengevat”.  Die herkenning is goud waard. Veel vrouwen leven deze scènes in het echt maar durven er niet over praten. Bang dat er geroddeld wordt. Wij bieden een platform om het er wel over te hebben.

En durft het publiek spreken?
Jamila: Ja, net omdat er alleen maar vrouwen in het publiek zitten. Het laat toe om open te zijn met elkaar. En natuurlijk zijn er ook vrouwen die niets zeggen maar ik ben zeker dat ze anders naar huis gaan. Ze hebben gezien dat er vrouwen zijn die er wel over spreken. En ik ben er van overtuigd dat dit leidt tot zelfreflectie en iets in beweging zet.
Ghalia:  Veel vrouwen zijn voorgeprogrammeerd om niet te praten over intimiteit. Dat verandert niet ineens. We planten zaadjes. En uit die zaadjes kunnen vruchten groeien, een klein plantje of helemaal niets, … Da’s het leven.
 

En wat bracht het jullie?

Sarah: Ik heb zeker mijn eigen grenzen verlegd. Had je me een jaar geleden gezegd dat ik Forumtheater zou spelen over intimiteit, ik had eens goed gelachen. Fatima en Najila van Citizenne hebben dat heel goed opgebouwd. Je start niet direct met spelen hé. Je wisselt uit, bedenkt scènes. Er zijn altijd dingen die raken aan je eigen leven maar omdat het theater is, hoef je dat niet per sé uit te spreken.
Loubna bevestigt dat. Ik durf dingen zeggen op scène die ik in het gewone leven misschien niet zou durven zeggen. Op een bepaald moment speel ik in een scène de gedachten van de vrouw. In haar hoofd heeft ze namelijk een duidelijk verlangen maar ze durft deze niet uit te spreken naar haar man. Zoiets is zeer herkenbaar voor het publiek. Dat je als vrouw met een verlangen zit en daar niet over durft communiceren.
Jamila: Je mag niet vergeten dat wij zijn opgevoed met het idee dat we als vrouw ten dienste staan van het genot van de man. Ik ben me nog niet zo lang bewust van het feit dat vrouwen ook recht hebben op genot. Bij mij is dat begonnen met persoonlijke ontwikkeling, het krijgen van meer zelfvertrouwen, verbindende communicatie, …

.

Wat is jullie boodschap aan het publiek?
Salima: Boodschap nummer 1: spreek, spreek, spreek. Communiceer. Mannen communiceren zelden over seks en intimiteit. Dus als je als vrouw niet de eerste stap zet, gebeurt er niets. En daar verlies je als vrouw zelf bij.
Leila: Die communicatie moet voor mij niet altijd verbaal zijn. Je hebt ook andere manieren om te laten zien wat je fijn vindt of niet.
Hafsa: Een andere belangrijke boodschap is: een vrouw mag ook genot ervaren maar niets moet. Je hoeft geen 3 orgasmes te hebben om gelukkig te zijn. het belangrijkste is dat je je helemaal kunt ontplooien in een relatie, dat je luistert naar de ander, dat je weet wat je fijn vindt en dat kan aangeven, dat je je goed voelt in je vel, …. Er zijn vrouwen die nooit een orgasme hebben en het toch goed hebben met hun man. Het lijkt me een valkuil genot na te streven ten koste van alles. Genot is geen doel op zich. En mannen moeten geen object worden om ons genot te verschaffen.
Loubna vindt dat er wel wat meer aandacht mag zijn voor de vrouw in de menopauze. Nu leeft de gedachte dat je als vrouw hebt afgedaan van zodra je in de menopauze bent. Dat je geen genot meer ervaart en dat je ontdaan bent van je voornaamste functie: kinderen krijgen en opvoeden. Dat je dus geen echte vrouw meer bent. Haar heeft het geholpen om vrouwen te horen die er anders naar kijken.   

Moet de verandering van de vrouw komen?
Jamila: Jane Goodall zegt: als je iets wil veranderen, begin bij jezelf. Ik heb zelf een hele weg afgelegd en mijn leven ziet er nu anders uit dan pakweg 10 jaar geleden. Alleen op reis gaan bijvoorbeeld was not done. Als ik dat besprak met mijn man zei hij: “als je dat doet, mag je uitkijken naar een ander huis.” En dus ging ik niet. Tot ik op een punt kwam waarop ik tegen mezelf heb gezegd: Jamila, je doet niets verkeerd, je staat recht in je schoenen, je mag kiezen voor wat je belangrijk vindt en nodig hebt.
Ik heb aan mijn man gezegd: “jij wilt nooit op reis, ik wel en dus ga ik met vriendinnen. Dit is ook mijn thuis en als je hier niet mee kan leven dan moet jij maar elders gaan wonen.” Ik vond dat heel spannend om te zeggen en ik kon zien dat het aankwam. Alsof ik hem een klap in het gezicht had verkocht. Maar ik ben op reis vertrokken. Dat vroeg moed, want ik wist niet of hij de daad bij het woord zou voegen. Ik zie hem wel graag hé en we zijn een koppel, ik wou hem niet kwijt. Maar ik wou ook mezelf niet kwijt.
Bij mijn terugkeer was hij er nog en sindsdien ga ik elk jaar op reis.
Ik kan het leven rondom mij niet controleren maar ik weet wel wat goed is voor mij en wat niet en ik kan in functie daarvan keuzes maken. Ik wil trouw blijven aan mezelf. Ik ben bereid mijn verantwoordelijkheid hierin op te nemen en de consequenties hiervan te dragen. Dat geeft een ongelofelijke vrijheid en kracht.

Hebben jullie nog een laatste boodschap?

Ja. Durf luisteren naar jezelf, naar wat jou gelukkig maakt. Als je je goed voelt in je vel, straal je dat uit op anderen. Als we willen dat onze mannen veranderen, moeten we eerst onszelf veranderen. 

De actrices speelden de voorstelling "intimiteit" in Gc Nekkersdal, De Kriekelaar GC, GC Pianofabriek en De Rinck in aanloop van Festival Vrouwenlente.

Een samenwerking met Femma Brussel.